Is vloerverwarming wel zo energiezuinig?

“Elk nadeel heeft zijn voordeel”. Die wijsheid van Johan Cruijff is zeker ook toe te passen op de stijgende energieprijzen waar we momenteel mee te maken hebben. Want die stijgende prijzen zorgen ervoor dat we massaal op zoek gaan naar manieren om ons huis zo energiezuinig mogelijk te maken. Dat is natuurlijk fijn voor de portemonnee, maar het is ook beter voor het milieu, geeft meer comfort én is goed voor de waarde van je huis. Nu is niet alles dat verkocht wordt als ‘energiezuinig’ ook daadwerkelijk energiezuinig. Hoe zit dat eigenlijk met vloerverwarming? Is vloerverwarming wel zo energiezuinig?

In nieuwbouwhuizen is het bijna standaard geworden: vloerverwarming. Hierbij heb je geen radiatoren meer aan de muur hangen, maar fungeert je vloer als het ware als één grote radiator. Onder de vloer wordt namelijk een heel circuit van buizen aangelegd, waar het door je verwarmingsketel verwarmde water door wordt gepompt. Dit water verwarmt de buizen, de bovenliggende cementlaag en vervolgens de vloer die je daarop hebt liggen. En doordat warmte altijd naar boven gaat, zorgt vloerverwarming ook voor een gelijkmatige verwarming van de ruimte, die heel comfortabel aanvoelt.

Vloerverwarming is comfortabel, maar is het ook echt energiezuiniger? Het antwoord op die vraag is ‘ja’. Allereerst omdat warmte die via de vloer komt zorgt voor een hogere gevoelstemperatuur. Mijn moeder zei het vroeger altijd al: als je warme voeten hebt, is alles warm. En dat is waar; als je voeten warm zijn, dan voelt de rest van je lijf ook veel sneller warm. Dit zorgt er bij vloerverwarming voor dat je de temperatuur tot 2 graden lager kunt instellen dan je zou doen bij de radiator. Dat bespaart al een bak energie.

Daarnaast heb je bij een groter oppervlak – en over het algemeen is de oppervlakte van de vloer van een ruimte groter dan de oppervlakte van een radiator – minder heet water nodig om te zorgen voor comfortabele verwarming. Bij radiatoren moet het water ongeveer 65 graden zijn en bij vloerverwarming slechts rond de 40 graden. Ook dat scheelt je weer energie.

In totaal levert die je een besparing op van 10 tot 15 procent ten opzichte van gewone radiatoren. Het gemiddelde gasverbruik voor een driepersoonshuishouden in een tussenwoning ligt ongeveer op 1.500 kuub. Met de huidige gasprijzen betekent dat dus een besparing van 396 tot 594 euro per jaar. Dat maakt dat je de investering in vloerverwarming binnen 2,5 tot 3 jaar terugverdient.

Als je overweegt om vloerverwarming te laten plaatsen, houd er dan rekening mee dat er verschillende soorten vloerverwarming zijn. Welk type voor jou geschikt is, hangt deels af van je ondervloer. Bij een betonnen ondervloer kun je de buizen in laten frezen. Als je een vloer van balken en planken hebt – zoals je vaak in oudere huizen ziet – dan is een droogbouwsysteem een optie. En bij nieuwbouwhuizen of volledige vervanging van de vloer worden de buizen vaak in zandcement gegoten. Elk systeem heeft voordelen en nadelen, dus zorg ervoor dat je je goed laat voorlichten over wat voor jouw woning de beste optie is.

Heb je zonnepanelen op je dak, dan kan elektrische vloerverwarming voor jou wel eens de allerbeste optie zijn. Dat is voor langdurig gebruik niet zo energiezuinig, maar wél voordelig als je zelf de verbruikte stroom opwekt.

Als je eenmaal vloerverwarming hebt, dan is het natuurlijk fijn om die zo energiezuinig mogelijk in te zetten. Je kunt je vloerverwarming voor de nacht bijvoorbeeld ook gewoon terugschakelen naar 17 of 18 graden. Liever niet veel lager, want vloerverwarming heeft wél weer wat meer tijd nodig om op te warmen.

In de zomer kun je er zelfs voor kiezen om de vloerverwarmingspomp helemaal uit te schakelen. Want ook al heb je de vloerverwarming niet aan; ook die pomp kan behoorlijk wat energie verbruiken. Als je een beetje handig bent kun je er ook een pompschakelaar bij plaatsen, zodat je de pomp ook af en toe even aan kunt zetten. Dan is de kans dat hij vastloopt door te lang stilstaan een stuk kleiner.

Ook slim: je vloer isoleren en je cv-ketel waterzijdig laten inregelen. Dan stel je de temperatuur van het water in de ketel handmatig in, op die lagere temperatuur. Dit doe je door onder meer de waterstroom door de radiator te regelen via een stelschroef in de ketel. Hierdoor verklein je het temperatuurverschil tussen het water in de aanvoerleiding en de retourleiding, waardoor dus minder energie nodig is voor het opwarmen. Dit kan je wel tot 25 procent op je energierekening besparen. Overigens is het wel verstandig om dit waterzijdig inregelen te laten doen door een vakkundige installateur.

Vloerverwarming is energiezuinig en daarmee voordeliger in gebruik. Is het dan alleen maar goed nieuws als het gaat om de vloerverwarming? Nee, er zijn ook wel nadelen. Zo is het bijvoorbeeld een stuk duurder om aan te leggen. Als je vloerverwarming wilt laten plaatsen, dan ben je voor een gemiddelde woonkamer van 38 vierkante meter zo’n 1.100 euro kwijt. Bovendien is het een vrij ingrijpende klus, die over het algemeen alleen wordt uitgevoerd in combinatie met nieuwbouw of een grondige renovatie. Je kunt vloerverwarming financieren met eigen geld, een persoonlijke lening of vanuit een bouwdepot of verhoogde hypotheek. Je krijgt er helaas geen subsidie voor; het valt niet onder de energiebesparende maatregelen.

Daarnaast kan vloerverwarming ook een praktisch nadeel hebben: het duurt wat langer voor een ruimte via vloerverwarming is opgewarmd.

Maar: als je een beetje vooruit denkt, hoeft dat geen probleem te zijn en kun je – zéker met de huidige energietarieven – je investering al binnen een paar jaar terugverdienen. En ondertussen natuurlijk genieten van het extra comfort!